Ugo Foscolo

Niccolò Ugo Foscolo (ur. 6 lutego 1778 na Zakintos, Wyspy Jońskie, zm. 10 września 1827 w Chiswick, Londyn) – poeta, prozaik i patriota, jedna z największych postaci włoskiej literatury narodowej; wymieniany również jako najsłynniejszy pisarz swojej generacji oraz pierwszy włoski myśliciel skłaniający się ku tendencjom preromantycznym.

Twórczość Ugo Foscola, choć niezbyt obfita, odznaczała się prawdziwą różnorodnością zarówno formy, jak i treści; odzwierciedlała przy tym życiowe sprzeczności samego autora, stale wahającego się między romantyczną rozpaczą a zdroworozsądkowym umiarem, szczodrym jakobinizmem a sceptyczną ironią, wreszcie: obsesją śmierci i samobójstwa a kultem czynu. Spoiwem łączącym je wszystkie miał być według poety kult "ostatecznego piękna" − zimnego spokoju antycznych rzeźb przeciwstawionego romantycznemu szaleństwu. Doniosłą rolę odegrały tu również niezwykle liczne przygody erotyczne Foscola, wykreowane na sposób literacki i służące jako tworzywo sztuki.

Foscolo pisał między innymi sonety i ody.

Choć za najwybitniejsze, a zarazem szczytowe, osiągnięcie Foscola uważa się odę kontemplacyjną, ''Gracje'', współcześnie zapamiętany on został zwłaszcza jako autor autobiograficznej powieści epistolarnej o nieszczęśliwym kochanku, ''Ostatnie listy Jacopa Ortis''. Jest to jednocześnie jedyne większe dzieło pisarza przetłumaczone na język polski. Innym znanym również w Polsce dziełem poety jest poemat ''Groby''.

Początkowo zwolennik klasycyzmu spod znaku klasyki weimarskiej, z czasem zafascynował się ideałami Rewolucji francuskiej by stać się piewcą Napoleona Bonaparte. Napisał nawet odę ''A Bonaparte liberatore'' (''Do Napoleona wyzwoliciela''). Później jednak na wiele lat wyklęty został przez francuską publiczność ze względu na ostrą i otwartą krytykę polityki napoleońskiej.

Twórczość literacka Ugo Foscola, jakkolwiek różnorodna w stylu i treści, mocno związana była z przemianami kulturowymi i społecznymi we Włoszech pierwszej połowy XIX wieku, toteż powstawała ona w atmosferze głębokiego kryzysu charakteryzującego przejście od klasycyzującego Oświecenia do sentymentalnego preromantyzmu, który z czasem przekształcił się w romantyzm. Źródło: Wikipedia