Immanuel Kant

Immanuel Kant, nado en Königsberg o 22 de abril de 1724 e finado na mesma vila o 12 de febreiro de 1804, foi un filósofo prusiano considerado a figura central da filosofía moderna. Kant sostivo que a mente humana crea a estrutura da experiencia humana, que a razón é a fonte da moral, que a estética xorde dunha facultade de xuízo desinteresado, que o espazo e tempo son formas da nosa sensibilidade e que o mundo tal como é «en si» é independente dos nosos conceptos sobre el. Kant provocou unha revolución copernicana da filosofía, semellante ao xiro de Copérnico da crenza milenaria de que o Sol xiraba en torno á Terra. As súas crenzas continúan a ter unha grande influencia na filosofía contemporánea, especialmente nos eidos da metafísica, epistemoloxía, ética, teoría política e estética.

Kant na súa fase crítica buscou «inverter» a orientación da filosofía precrítica amosando como os problemas tradicionais da metafísica poden ser superados supondo que o acordo entre a realidade e os conceptos que empregamos para a concibir xorde non porque os nosos conceptos mentais teñan vindo a reflectir a realidade de xeito pasivo, senón porque a realidade debe axustarse aos conceptos activos da mente humana para seren concibibles e en todo o posible para que nós experimentar. Así, Kant consideraba as categorías da mente humana como a «condición de posibilidade» transcendental para calquera experiencia.

Politicamente, Kant foi un dos primeiros expoñentes da idea de que a paz perpetua podería ser asegurada a través da democracia universal e da cooperación internacional. Cría que este sería o resultado final da historia universal, aínda que non estaba planteado racionalmente. A natureza exacta das ideas relixiosas de Kant continúa a ser obxecto dunha disputa filosófica especialmente acalorada, con puntos de vista que van dende a idea de que Kant foi un expoñente temperán e radical do ateísmo que finalmente estoupou o argumento ontolóxico da existencia de Deus, os tratamentos máis críticos representados por Nietzsche que afirmaban que Kant tiña «sangue teolóxico» e que Kant era simplemente un apoloxista sofisticado para a crenza relixiosa cristiá tradicional, escribindo que «Kant quería probar, dun xeito que confundise o home común, que o home común tiña razón: esa era a charabisca secreta desta alma».

Na obra principal de Kant, ''Kritik der reinen Vernunft'' (''Crítica da razón pura'', 1781), tentou explicar a relación entre a razón e a experiencia humana e de ir alén dos fracasos da filosofía e a metafísica tradicionais. Kant quería pór fin a unha era de teorías inútiles e especulativas da experiencia humana, resistindo o escepticismo de pensadores coma David Hume. Kant considerábase que remataba e amosaba o camiño máis aló do estancamento que a filosofía moderna levara entre os racionalistas e os empiristas, así como o sintetizador destas dúas tradicións modernas temperás no seu pensamento.

Kant argumentou que as nosas experiencias están estruturadas polas características necesarias das nosas mentes. Na súa opinión, a mente modela e estrutura a experiencia de xeito que, nun nivel abstracto, toda a experiencia humana comparte certos trazos estruturais esenciais. Entre outras cousas, Kant cría que os conceptos de espazo e tempo son parte integral de toda experiencia humana, ao igual que os nosos conceptos de causa e efecto. Unha consecuencia importante deste punto de vista é que a nosa experiencia das cousas é sempre do mundo fenoménico tal como o transmite os nosos sentidos: non temos acceso directo ás cousas en si mesmas, o chamado mundo noumenal. Kant publicou outras obras importantes sobre ética, relixión, dereito, estética, astronomía e historia. Estas inclúen ''Die Metaphysik der Sitten'' (''Metafísica dos costumes'', 1797), que trata a ética, e ''Kritik der Urteilskraft'' (''Crítica do xuízo'', 1790), onde aborda a estética e a teoloxía.

Kant apuntaba a resolver disputas entre enfoques empíricos e racionalistas. O primeiro afirmou que todo coñecemento vén a través da experiencia; o último sostiña que a razón e as ideas innatas eran prioritarias. Kant argumentou que a experiencia é puramente subxectiva sen ter sido procesada pola razón pura. Tamén dixo que empregar a razón sen aplicala á experiencia só conduce a ilusións teóricas. O exercicio libre e adecuado da razón polo individuo foi un tema tanto da Ilustración coma dos enfoques de Kant aos diversos problemas da filosofía. As súas ideas influíron a moitos pensadores de Alemaña durante a súa vida, e moveu a filosofía alén do debate entre os racionalistas e os empiristas. Παρέχεται από τη Wikipedia