Ismail Kadare

thumb|Ismail Kadare (2002).|250px

Ismail Kadare (Gjirokastër, 28 januari 1936) is een Albanees schrijver. Hij is sinds de verschijning van zijn roman ''De generaal van het dode leger'' in 1963 internationaal de bekendste Albanese schrijver. In 2005 was hij de eerste laureaat van de internationale versie van de ''Booker Prize'', de ''Man Booker International Prize''. In 2009 werd hem opnieuw een prestigieuze prijs toegekend, de Spaanse Prins van Asturiëprijs. Kadare woont afwisselend in Tirana en in Parijs. Zijn werk is buiten Albanië vooral via zijn Franse vertalingen bekend geworden. Van zijn talrijke romans werden er vele in het Nederlands vertaald, in eerste instantie uit het Frans en later direct uit het Albanees.

Kadares werk speelt zich vaak in een historische context af. Centraal in zijn werk staan de legenden en balladen van de Balkan, die van Albanië in het bijzonder, in welke traditie Kadare ook de epossen van Homerus plaatst, waarnaar hij regelmatig verwijst. Motieven die in zijn boeken vaak terugkeren zijn bloedwraak, afgunst en geruchten. Het decor is daarbij meestal winters en kil.

Kadare heeft in een groot aantal van zijn boeken de werking van dictaturen laten zien, waarbij hij als oer-dictatuur vaak het Ottomaanse Rijk als onderwerp koos. Rechtstreekse kritiek op het bewind in eigen land, toen dat nog met de stalinistische leider Enver Hoxha en diens opvolger Ramiz Alia te maken had, leverde hij slechts met mate. Weliswaar werden enkele van zijn boeken in Albanië blootgesteld aan zware kritiek of geheel verboden, Kadare genoot een zekere bescherming van hogerhand en kon zich meer kritiek permitteren dan anderen. Zijn beschermde positie was mede te danken aan zijn bekendheid in het buitenland. Ook wordt vaak gewezen op een speciale band die hij zou hebben gehad met Hoxha, die net als Kadare uit Gjirokastër kwam en die als een van de weinige Oost-Europese leiders van literatuur hield. Kadare heeft Hoxha overigens slechts één keer ontmoet.

Kadare verliet Albanië in 1990 als reactie op het terugdraaien van democratische verworvenheden door Ramiz Alia en kreeg asiel in Frankrijk. In 1999 keerde hij naar Albanië terug, maar hield een woning in Parijs aan. Door Wikipedia aangeleverd